Lato 1944 r. Na Lubelszczyźnie trwa organizacja polskich sił zbrojnych. Edward, jeden z generałów I Armii, otrzymuje rozkaz sformowania dywizji artylerii. Liczy na pomoc Stefana, swego dawnego przyjaciela, który mieszka w Lublinie. Okazuje się jednak, że Stefan - podczas okupacji pułkownik, dowódca AK - został aresztowany…
1944
Description
Wśród żołnierzy kwaterujących we wsi pod Lublinem znajduje się Michał. Przez przypadek trafia do pałacu i zwiedza wspaniałą budowlę. Niedługo potem Michał poznaje młodą wdowę - Marię. Pomiędzy kobietą a głównym bohaterem rodzi się miłość. Tymczasem miejscowi chłopi nie chcą czekać na rozpoczęcie reformy rolnej. Powołują własny komitet i chcą sami zająć się podziałem majątku.
Marta przybywa do Lublina jako kapitan WP. Pochodzi z pobliskiego Borzęcina. Poszukuje tam wiadomości o swoim synu - Stefanie, którego widziała po raz ostatni przed laty, gdy udawała się z mężem do walczącej Hiszpanii. Dociera do kolegów Stefana z konspiracji. Okazuje się, że jej syn został aresztowany za przynależność do Armii Krajowej. Jego dawni towarzysze broni z goryczą odnoszą się do Marty i nie akceptują przemian, jakie zachodzą w kraju. Po wielu zabiegach Marcie udaje się wreszcie uzyskać widzenie z synem.
Pisarz Jan Kellert - autor powszechnie znanej, będącej w kanonie przedwojennych lektur gimnazjalnych książki "Legenda Wisły", przyjeżdża z Lublina do Żmurek, gdzie spędził okupację. Nazajutrz ma nastąpić parcelacja Żmurkowskich dóbr. Powitalna kolacja staje się okazją do wymiany poglądów politycznych i krytycznego spojrzenia mieszkańców dworku na aktualną sytuację.
Oddział Armii Ludowej świętuje moment wyzwolenia kraju. Wspominają czasy okupacji, przebyte akcje, poległych kolegów. "Wilk", dowódca oddziału, ma zamiar wstąpić do Ludowego Wojska Polskiego, swoich podkomendnych kieruje zaś do Milicji Obywatelskiej. Jeden z nich, "Bohun", zostaje komendantem posterunku. Podczas wyprawy do nieodległej wsi zostaje napadnięty przez oddział NSZ. Jego członkiem okazuje się "Kmicic", przyjaciel "Bohuna". Chłopak namawia "Kmicica" do ujawnienia się i wstąpienia do MO.