Kameleon Rango przechodzi swój trudny okres. Jego głównym zajęciem jest tułaczka po pustyni Mojave. Dochodzi on do pewnego miasteczka opanowanego przez bandytów i kryminalistów. Wkrótce postanawia zostać stróżem prawa w owej mieścinie, aby zwalczać złych, a pomagać dobrym.
Dziki Zachód, koniec XIX wieku. Purvis (David Arquette) i Buddy (Sid Haig) napadają, zabijają i okradają śpiących podróżnych. Uciekając przed pościgiem, bezczeszczą groby niebezpiecznego plemienia. Tubylcy w odwecie docierają do pobliskiego miasteczka Bright Hope, gdzie został zatrzymany w areszcie Purvis, a następnie porywają jego i kilka innych osób. Szeryf Franklin Hunt (Kurt Russell) organizuje pościg, w skład którego wchodzą: jego podstarzały zastępca (Richard Jenkins), lokalny dandys (Matthew Fox) oraz mąż jednej z porwanych (Patrick Wilson). Ich przeciwnika boją się nawet inni Indianie...
Akcja rozgrywa się w 1746 roku w dolinie rzeki Ohio na południe od Wielkich Jezior, w pobliżu niedawno założonego przez Brytyjczyków Fort Pitt. Brytyjczycy pojawiają się na ziemiach indyjskiego plemienia Delaware i oferują zawarcie wiecznego pokoju, pod warunkiem ekstradycji wszystkich białych jeńców schwytanych wcześniej przez Indian. Wśród nich jest adoptowany syn przywódcy, niegdyś porwany przez Delaware jako dziecko. Aby zawrzeć pokój, przywódca jest zmuszony zwrócić go do swoich prawdziwych białych rodziców. Młody człowiek musi na nowo odkryć świat białych ludzi. I bynajmniej nie wszyscy biali z radością witają jego powrót. Dobrze, że młody człowiek ma po swojej stronie oficera wywiadu wojskowego, który zna język Delaware i pomaga młodzieńcowi przyzwyczaić się do nieznanego środowiska.
Floryda 1840 rok. Nieduży oddział amerykańskich żołnierzy, którym dowodzi kapitan Quincy Wyatta (Gary Cooper) i porucznik Richard Tufts (Richard Webb), prowadzi kampanię przeciwko Seminolom. To rdzenne plemię indiańskie. Grupa niszczy arsenał, trzymany w starej fortecy, wzniesionej przez Hiszpanów. Zdołali również wyzwolić białych jeńców, którzy zostali uwięzieni przez Indian. Teraz muszą jeszcze wrócić przez bagna Everglades.
Ojciec Jima Slatera (Richard Widmark), którego chłopak nigdy nie znał, zginął w zasadzce w dolinie Apache Gila. Mężczyzna po latach szuka jedynego ocalałego z tamtej masakry, który rzekomo uciekł z dużą ilością złota. Jego poszukiwania utrudnia jednak wybuch wojny z Apaczami.
Tonto (Johnny Depp) to Indianin wywodzący się z plemienia Komanczów. Pewnego dnia ratuje życie stróżowi prawa, Johnowi Reidowi (Armie Hammer), którego wszyscy towarzysze zostali zamordowani przez bandytów. Reid pragnie pomścić ich śmierć. Po powrocie do zdrowia, jako zamaskowany mściciel, postanawia sam wymierzyć sprawiedliwość zabójcom swoich przyjaciół. Z pomocą spieszy mu tajemniczy Indianin.
Johnny Hawks, weteran wojny secesyjnej jedzie na zachód, gdzie jako zwiadowca ma przeprowadzić karawanę przez terytorium Siuksów. Dla bezpieczeństwa wybiera się do zaprzyjaźnionego wodza - Czerwonej Chmury i prosi go o pozwolenie na przejechanie przez jego teren. W wiosce mężczyzna poznaje córkę przywódcy Siuksów, w której się zakochuje.
Trwają przygotowania do ceremonii ślubnej Phoebe Ann Naylor z Luizjany i hiszpańskiego księcia Baldazara. Uroczysty nastrój burzy wtargnięcie byłego narzeczonego dziewczyny. Podczas szarpaniny z rywalem zazdrośnik wypada przez okno, ponosząc śmierć. Książę, oskarżony o zabójstwo, ratuje się ucieczką do Teksasu. W drodze przez granicę poznaje Sama Hollisa i jego przyjaciela, ratuje z rąk czarownika piękną Indiankę Lonettę i wygrywa walkę z synem wodza. Zdobywa też serce Indianki. Tymczasem pojawiają się ścigający księcia kawalerzyści i Ann.
Archie Szara Sowa (Pierce Brosnan) to postać autentyczna. Żył na przełomie XIX i XX wieku i uchodził za pół krwi Indianina. W rzeczywistości był Anglikiem i nazywał się Archie Belaney. Od dziecka marzył jednak o tym, by zamieszkać w leśnej głuszy. Osiedlił się w Ontario; został traperem i przewodnikiem myśliwych. W pracy pomagała mu Indianka Anahareo (Annie Galipeau), zwana Pony. Dzięki niej poznał smak miłości i zrewidował swoje poglądy na świat - porzucił myślistwo i zaczął walkę o ochronę środowiska. Pisał artykuły, książki. Był charyzmatycznym pionierem ekologii.
Indianie odkrywają tajemnicze zielone kamienie, które jeśli uderzą człowieka, czynią jego ciało twardym jak skała. Tex i jego wierni przyjaciele muszą odnaleźć tajemniczego czarownika, któremu udało się zdobyć te kamienie.