Obraz ten jest ostatnią częścią "dolarowej" trylogii Sergia Leone. Bohaterami filmu są trzej mężczyźni: Zły - bezwzględny łowca nagród, Brzydki - wielokrotny przestępca, Dobry - łowca głów z zasadami. Wszyscy trzej usiłują dotrzeć do ukrytego przez wojsko skarbu. Brzydki jest w posiadaniu informacji o nazwie cmentarza, na którym został on zakopany, Dobry zna nazwisko na poszukiwanym grobie. Czyni to z nich mimowolny zespół. Po piętach depcze im Zły.
Jill McBain (Claudia Cardinale) przyjeżdża z Nowego Orleanu do swojego męża, który mieszka w małym miasteczku na Dzikim Zachodzie. Kilka dni przed jej przybyciem McBain i jego dzieci z poprzedniego małżeństwa zostają zamordowani przez bandę Franka (Henry Fonda). Jednak o zbrodnię podejrzewany jest Cheyenne (Jason Robards). W tym czasie w okolicy pojawia się tajemniczy człowiek nazywany "Harmonijką" (Charles Bronson).
Klasyka westernu. Opowieść o dwóch wyjętych spod prawa rewolwerowcach. Jeden z nich wymyśla najsprytniejszy plan zdobycia bogactwa, drugi jest mistrzem w posługiwaniu się rewolwerem. Po napadzie na bank i pociąg muszą uciekać aż do Boliwii - do dziewczyny jednego z nich. Film jest także pełną wdzięku opowieścią o prawdziwej męskiej przyjaźni, która łączy dwóch całkowicie różnych, ale równie sympatycznych bohaterów. Beztroski klimat uroczej błazenady na początku historii przechodzi niepostrzeżenie w dramat.
Akcja westernu rozgrywa się w 1885 roku. W dyliżansie zdążającym do Nowego Meksyku jedzie kilku podróżnych. Dołącza do nich ścigany przez prawo Ringo Kid, szukający na bandytach odwetu za śmierć rodziny. Droga staje się coraz bardziej niebezpieczna. Pewnego dnia atakują ich Indianie. W obliczu niebezpieczeństwa każdy z pasażerów odkrywa swą prawdziwą twarz.
Pułkownik William Ludlow żyje na rancho na zapomnianej przez ludzi ziemi u podnóża Gór Montana, gdzie wychowuje swych trzech synów z dala od okrutnych i krwawych wojen z Indianami. Alfred najstarszy z nich, jest odpowiedzialny i pełen dystansu; Samuel ukochany beniaminek jest wrażliwym idealistą, a średni - Tristan to duch niespokojny i nieposkromiony. W tym męskim świecie pojawia się Susannah Finncannon, kobieta piękna i inteligentna, która rozpalając w braciach pożądanie i ducha rywalizacji, zmienia na zawsze ich życiowe losy.
Charley Waite (Kevin Costner), Boss Spearman (Robert Duvall), "Button" (Diego Luna) i Mose Harrison (Abraham Benrubi) starają się uciec przed przeszłością. Otwarta preria jest jedynym miejscem, gdzie tak naprawdę mogą być wolni. Cała czwórka zatrudnia się jako poganiacze bydła, a ich prawem staje się prawo natury - i Kodeks Zachodu. To on związał ich ze sobą na dobre i na złe. Trzy jego podstawowe zasady to: zawsze broń słusznej sprawy, zachowaj lojalność wobec przyjaciół i staraj się unikać przemocy. Kiedy przyjaciele trafiają jednak do przygranicznego miasteczka, rządzonego przez strach i tyranię, ich spokojne życie ulega zmianie. Chcąc pozostać wiernymi swym zasadom, muszą stawić czoło bezprawiu. Ale najpierw trzeba będzie pokonać własne demony...
Miasteczko na amerykańskim Dzikim Zachodzie jest terroryzowane przez gang rewolwerowców, którym przewodzi bezwzględny Rumpo Kid. Zdesperowane władze lokalne proszą o pomoc rząd federalny, który przez pomyłkę zamiast stróża prawa przysyła angielskiego inżyniera sanitarnego, dopiero co przybyłego do Ameryki. W tym samym dyliżansie co on do miasteczka zmierza córka zabitego przez bandytów szeryfa, sama biegle władająca bronią i pragnąca pomścić ojca. W wydarzenia zostają wmieszani także miejscowi Indianie, których wodza bardziej od zdobywania skalpów interesuje whiskey.
W przeddzień planowanego napadu na bank, dręczony sennymi koszmarami bandyta Graham Dorsey opuszcza swoich towarzyszy. Przestępca zatrzymuje się w posiadłości należącej do pięknej i bogatej wdowy, Amandy Starbuck, w ramionach której spędza intymne chwile. Jego przyjaciele nie zamierzają jednak się wycofać. Niestety, w czasie napadu zostają schwytani. Graham musi także ratować się ucieczką. Po drodze zmusza do zamiany ubrań napotkanego dentystę, który ginie zamiast niego. Czeka go jednak przykra niespodzianka, ponieważ sam trafia na rok do więzienia, zamiast lekarza ściganego za kradzież złotych zębów. Na wiadomość o śmierci kochanka Amanda pada zemdlona. Wkrótce kobieta opowiada historię swego krótkiego romansu młodemu pisarzowi. Intymne zwierzenia pani Starbuck stają się bestsellerem...
Trzej specjalizujący się w rabowaniu banków rewolwerowcy, Ray Cully (Rory Calhoun), Branco (George Nader) i Yaqui (Jay Silverheels), podczas ucieczki zatrzymują się u dawnego wspólnika, Simona Bhumera (Walter Brennan).