Μια φτωχή οικογένεια στην Ιαπωνία που τα βγάζει πέρα με λίγες δουλειές και μικροκλοπές παίρνει ένα κορίτσι υπό την προστασία της μέχρι που ένα απρόβλεπτο γεγονός αποκαλύπτει κρυμμένα μυστικά και βάζει σε κίνδυνο τους δεσμούς που τους ενώνουν.

Η Μπες, μέλος μιας κοινότητας προτεσταντών στη Σκοτία, γνωρίζει τον έρωτα και τη χαρά του σεξ στην αγκαλιά του συζύγου της. Όταν εκείνος μένει παράλυτος και την προτρέπει να πηγαίνει με άλλους άντρες, εκείνη πείθεται ότι ο Θεός ζητά αυτή τη θυσία, προκειμένου ο Ζαν να γίνει καλά και να περπατήσει ξανά.

Η ένδοξη καριέρα του στρατηγού Eugene Irwin λήγει άδοξα όταν περνά από στρατοδικείο και καταδικάζεται σε φυλάκιση στο Κάστρο, μια στρατιωτική φυλακή υψίστης ασφαλείας. Εκεί ο Irwin έρχεται σε σύγκρουση με τον συνταγματάρχη Winter, διοικητή της φυλακής, που χρησιμοποιεί απάνθρωπες μεθόδους επιτήρησης των κρατουμένων και δεν διστάζει να φτάσει μέχρι και στην αφαίρεση της ζωής, όποτε το κρίνει αναγκαίο.Αποφασισμένος να δώσει ένα μάθημα στον Winter, ο Irwin συσπειρώνει γύρω του 1200 κρατουμένους κι οργανώνει ένα σχέδιο για την κατάληψη της φυλακής.

Οι «Ηλίθιοι» είναι η δεύτερη παραγωγή που γυρίστηκε σύμφωνα με το «Δόγμα 95», το οποίο αποτελεί ένα καλλιτεχνικό μανιφέστο-αντίδραση στην κουλτούρα του Χόλιγουντ.Θέλοντας να ανακαλύψει την ευτυχία μέσα από την «αθωότητα του χαζού», που κρύβει μέσα του κάθε άνθρωπος, μία παρέα αστών εγκαθίσταται σε συνοικία πλουσίων της Κοπεγχάγης και αρχίζει να συμπεριφέρεται όπως τα άτομα με χαμηλή νοημοσύνη. Οι «ηλίθιοι», αστοί και τακτοποιημένοι οικονομικά όπως αποδεικνύεται στην πορεία, μπορούν να υποκρίνονται και να απελευθερώνονται μόνο μέσα από τη σιγουριά της ομάδας. Στον προσωπικό τους μικρόκοσμο οι πειραματισμοί καταρρέουν και μόνο η Κάρεν, που κουβαλάει το βαρύ φορτίο ενός θανάτου, θα «αγιοποιηθεί», αντλώντας κουράγιο από τον πόνο.

Η Ανν, μια νεαρή γυναίκα με εξωφρενικά προχωρημένες ιδέες, ζει στην αμαρτία με τον Ντικ, τον εραστή της, εξαιτίας της πεποίθησής της ότι ο γάμος θα κατέστρεφε την αγάπη τους- αλλά η κοινωνική πίεση τελικά αποδίδει καρπούς, οπότε η Ανν και ο Ντικ παντρεύονται.

Η διευθύντρια ενός σιδηροδρομικού σταθμού Dagny Taggart, προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την επιχείρησή της, ενώ την ίδια στιγμή ολόκληρη η κοινωνία θρυμματίζεται.