Stary ziemianin doczekał się wreszcie wnuka - tak samo jak skromny dzierżawca Leo. Chociaż chłopcy pochodzą z bardzo różnych rodzin, zostają przyjaciółmi. Kiedy dorastają, pochodzenie zaczyna odgrywać między nimi pewną rolę, tym bardziej, że ojciec Alfredo ma napięte stosunki z dzierżawcami i pracownikami w swych posiadłościach. Leo poznaje nauczycielkę i trochę pod jej wpływem staje zdecydowanie po stronie biedniejszych...
Akcja filmu toczy się we francuskiej miejscowości Montauban w 1944 roku. Julien Dandieu (Philippe Noiret) jest chirurgiem w lokalnym szpitalu. Wystraszony niemiecką armią obejmującą Montauban prosi przyjaciela Francois (Jean Bouise), kierowcę jego żony (Romy Schneider) i córki (Catherine Delaporte), aby zawiózł je do krajowej wioski, gdzie Julien ma stary pałacyk.
Pułkownik von Waldheim (Paul Scofield) chce wywieźć z Paryża współczesne obrazy, które naziści określają mianem "zdegenerowanych", zanim siły aliantów wyzwolą Paryż. Jest w stanie przekonać swoich przełożonych, aby ci dali mu pociąg. Labiche (Burt Lancaster), francuski urzędnik kolei zostaje poproszony przez kierownictwo muzeum o zatrzymanie pociągu, lecz nie chce on ryzykować życia swoich ludzi dla sztuki. Ale kiedy jego stary znajomy Boule (Michel Simon) zostaje zastrzelony przez Niemców, którzy oskarżyli go o sabotaż, zaczyna pracować przeciwko Niemcom i próbuje opóźnić odjazd pociągu do momentu przybycia aliantów.
Obdarzony silną osobowością, samodzielnie myślący uczeń jesziwy, podczas rozważań nad wersetami Tory traktującymi o boskim żądaniu, by Abraham w imię wiary ofiarował własnego syna Izaaka - Danny Balint, doznaje szoku porażony okrucieństwem Boga. W interpretacji chłopaka przypowieść ta jest dowodem pychy i siły niszczącej ludzką miłość. Wstrząsające odkrycie prowadzi Dannego do otwartej wojny z Bogiem i co za tym idzie do przeciwstawienia się własnej społeczności żydowskiej, zakwestionowania jej tożsamości religijnej i kulturowej. W następstwie chłopak staje się antysemitą.
Nienawiść, niezrozumienie i miłość - to wszystko czeka na Svena, młodego Niemca, który zdecydował się wyjechać do Polski na zastępczą służbę wojskową. Sven za cel swojej podróży wybrał? Oświęcim: dla niego było to po prostu małe miasteczko w obcym kraju, w którym mówi się dziwnym językiem. No i oczywiście owiany tajemnicą obóz koncentracyjny, bo w niemieckiej szkole średniej niewiele mówiono mu na temat niechlubnej przeszłości faszystowskich Niemiec. W Oświęcimiu Sven ma pomagać w prowadzeniu schroniska młodzieżowego i opiekować się Stanisławem Krzemińskim, byłym jeńcem, który tak naprawdę nigdy nie opuścił obozu. Wyjazd, który miał być po prostu uniknięciem służby wojskowej, stał się dla Svena wydarzeniem, który zmienił jego życie.
Podczas ceremonii nadania tytułu kardynała, Stephen Fermoyle (Tom Tyron) wspomina długą drogę zawodową, którą przebył do tego czasu. Poznajemy więc młodego księdza, który właśnie kończy seminarium w Rzymie jako jeden z najlepszych studentów i wraca do rodzinnego Bostonu, gdzie po raz pierwszy poznaje trud posługi kapłańskiej. Zesłanie do najbiedniejszej parafii w stanie, zwątpienie w sens posłannictwa, walka z hierarchią kościelną i segregacją rasową, czy w końcu nieszczęśliwa miłość młodej Anny Marii (Romy Schneider) odbijają się we wspomnieniach tytułowego kardynała.