Rok 1944, baza amerykańskiego lotnictwa we Włoszech. Bombardier John Yossarian pragnie wrócić do domu. Przeszkodę stanowią ciągłe podnoszenie liczby obowiązkowych lotów oraz tytułowy paragraf 22. Bohater za wszelką cenę usiłuje zdobyć zaświadczenie lekarskie o niezdolności do dalszej służby. Udaje rozmaite choroby, coraz bardziej popadając w niełaskę przełożonych.

Trwa II wojna światowa. Pułkownik William McNamara, amerykański żołnierz pochodzący z rodziny, której członkowie od czterech pokoleń służą w wojsku, trafia do niemieckiego obozu jenieckiego. Jako najwyższy rangą oficer obejmuje dowództwo nad swymi rodakami pod czujnym okiem komendanta obozu. McNamara nie poddaje się rygorowi obozowemu. W tajemnicy przed wszystkimi snuje plany swojej własnej prywatnej wojny i czeka na stosowny moment, by uderzyć na wroga. Okazja by wprowadzić plan w życie nadarza się, gdy w obozie zostaje popełnione morderstwo. McNamara zaczyna pokazowy proces. Obrońcą oskarżonego zostaje porucznik Thomas Hart. Ale to tylko część planu...

Akcja toczy się we Florencji, w czasie dyktatury Mussoliniego. Mary, Angielka w średnim wieku, postanawia przygarnąć siedmioletniego chłopca, który stracił matkę. W jego wychowaniu pomagają jej przyjaciółki: lady Hester, wdowa po byłym ambasadorze Wielkiej Brytanii, nieco zwariowana śpiewaczka Arabella, trzy niestrudzone opiekunki bezpańskich kotów, Molly, Usula i Edith, oraz dziennikarka Connie. Mimo szykan ze strony faszystów żadna z nich nie traci pogody ducha i klasy, właściwej angielskim damom.